Bolesław Chrobry

Wczesne lata

„Chrobry” (wymawiane jako »hrobry«) w tamtych czasach, na przełomie X i XI wieku, oznaczało po prostu „odważny”. I rzeczywiście Bolesław był odważny. Urodził się w 967 r. jako pierwszy syn Mieszka I, choć jako dziecko mógł cieszyć się dworskim życiem w domu rodziców tylko do 7. roku życia. Wtedy to został wysłany na dwór niemieckiego króla, Ottona II, jako gwarancja, że jego ojciec, Mieszko I, dotrzyma słowa i uszanuje porozumienie pokojowe, które wynegocjował król Niemiec. Od samego początku musiał pokazać, że potrafi być odważny i niezależny. Nie znał języka niemieckiego i był tylko dzieckiem, ale musiał odnaleźć się na obcej ziemi i w obcym otoczeniu. Jak sobie poradził? Nie mamy jego notatek i listów. Ale wiemy z pism ludzi, którzy żyli w tamtych czasach, że wszyscy polubili tego energicznego chłopca i byli nieszczęśliwi, gdy musiał wyjechać.

Bolesław rzeczywiście wiele się nauczył od tych, którzy byli w jego otoczeniu na niemieckim dworze. Poznał język niemiecki, spotkał wielu ważnych arystokratów i uważnie obserwował rozległe imperium wielkiego Ottona II. Prawdopodobnie wtedy po raz pierwszy pomyślał, że on też może być królem wielkiego kraju. A tym krajem byłaby jego ojczyzna, Polonia, jak ją później nazwano po łacinie.

Misja do Prus i Święty Wojciech (St Adalberg)

Bolesław był twórczy i ambitny. On również, podobnie jak inni europejscy władcy, pragnął wprowadzić chrześcijaństwo wśród pogańskiej ludności. Po przejęciu władzy po swoim ojcu Mieszku I w 992 r. zorganizował misję do Prus, do której wyznaczył czeskiego biskupa Wojciecha (który na bierzmowaniu przyjął imię Adalbert). Wojciech został brutalnie zamordowany podczas tej misji. Bolesław Chrobry sprowadził jego ciało do rodzinnego Gniezna. W rzeczywistości musiał zapłacić za jego ciało złotem – musiał dać tyle złota, ile ważyło ciało! Wkrótce potem Wojciech został ogłoszony świętym, a Bolesław Chrobry został uznany za europejskiego przywódcę, który pielęgnował tradycję chrześcijańską.

Zjazd gnieźnieński – wizyta Ottona III w Gnieźnie

Największy zaszczyt spotkał mieszkańców Gniezna trzy lata później. W 1000 roku Otton III (syn Ottona II), król Niemiec i cesarz Świętego Cesarstwa, osobiście odwiedził grób św. Wojciecha i stanął przy nim ramię w ramię z Bolesławem Chrobrym. Było to wyjątkowe wydarzenie, gdyż nigdy wcześniej Otton III nie opuszczał swojego domu i nie udawał się w podróż w tak odległe strony. Musiał podróżować zimą przez Alpy, ale został sowicie wynagrodzony za tę uciążliwą podróż. Bolesław Chrobry hojnie ugościł niemieckiego króla i podarował mu 300 opancerzonych wojowników oraz inne cenne prezenty.

To, co wydarzyło się później, było jeszcze większą niespodzianką. Otton III podczas wizyty w Gnieźnie zdjął koronę i nałożył ją na głowę Bolesława. Podarował mu kopię włóczni magdeburskiej – symbol władzy królewskiej. Wszyscy rozumieli znaczenie tych symbolicznych gestów. Otton III wierzył, że Bolesław Chrobry powinien zostać królem! Ale nikt nie wierzył w to bardziej niż sam Bolesław Chrobry.

Lata wojny (1002 – 1018)

Początek XI wieku był trudnym okresem dla Chrobrego, jego kraju i jego mieszkańców, a w rzeczywistości dla całej Europy. Kiedy Otton III zmarł w 1002 roku, Chrobry rozpoczął 20-letni okres wojen z następcą Ottona, Henrykiem II. W tamtych czasach władcy bronili swoich ziem, ale także rozszerzali swoje terytoria, ponieważ to właśnie czyniło ich i ich kraj ważnymi. Chrobry był ambitny i nie tylko walczył z Henrykiem II, bronił i zdobył ziemie na zachód od Gniezna i Poznania, ale także walczył z Czechami (przez krótki czas był ich władcą) na południu. Zorganizował też zbrojną wyprawę na Kijów, by pomóc Świętopełkowi, swojemu zięciowi, przywrócić prawo do tronu. Jeśli spojrzeć na mapę, Kijów jest daleko od Gniezna. W jaki sposób Bolesław i jego wojownicy podróżowali konno przez ziemie, wzgórza, rzeki – przez setki kilometrów i zorganizowali oblężenie w obcym mieście? Można sobie tylko wyobrazić, ile to wymagało determinacji i hartu ducha!

Bolesław Chrobry koronowany na króla!

W średniowiecznej Europie zostanie królem nie było tylko kwestią bycia władcą, posiadania armii i ogromnych połaci ziemi. Trzeba było mieć akceptację papieża i innych europejskich królów, by móc nazywać siebie „królem”, a swój kraj „królestwem”. Bolesław Chrobry osiągnął to wszystko. W 1025 r., na krótko przed śmiercią, został koronowany w Gnieźnie na pierwszego króla Polski. Jego kraj i jego mieszkańcy otrzymali łacińską nazwę Polonia – po polsku „Polska”.